TANZANIA YANG’ARA UWEKEZAJI KATIKA ELIMU KWA RASLIMALI ZA NDANI*



📌 *Dkt. Biteko asema tafiti zaonesha elimu bora huchangia asilimia 20-30 ya ukuaji wa uchumi*

📌 *Walimu milioni 17 wa shule za msingi na sekondari wahitajika Afrika ifikapo 2030*

📌 *Bajeti ya elimu yaongezeka kwa trilioni 1.44 tangu mwaka 2020/21*

*Na Ofisi ya Naibu Waziri Mkuu na Waziri wa Nishati*

Naibu Waziri Mkuu na Waziri wa Nishati, Mhe. Dkt. Doto Biteko amesema Tanzania ni miongoni mwa nchi zilizopiga hatua katika  matumizi ya rasilimali za ndani na kuwekeza katika sekta ya elimu kwa maendeleo endelevu.

Amesema hayo leo Septemba 24, 2025 jijini Dar es salaam wakati akifungua Kongamano la Tano la Kimataifa la Elimu Bora lililoongozwa na kauli mbiu inayosema “Kuimarisha mifumo na uwekezaji: Kusonga mbele katika Uhamasishaji wa Rasilimali za Ndani kwa ajili ya Elimu Jumuishi, Bora na Endelevu Barani Afrika”.

Dkt. Biteko ametaja hatua zilizochukuliwa na Serikali kuwa ni pamoja na kutunga na kuboresha Sera, Sheria na miongozo mbalimbali ya elimu, kuongeza kiwango cha bajeti ya elimu kutoka shilingi za trilioni 4.72 kwa mwaka wa fedha 2020/2021 hadi kufikia shilingi za trilioni 6.16   mwaka wa fedha 2024/2025.


Amesema ongezeko hilo la bajeti limeboresha mazingira na miundombinu mbalimbali ya elimu kwa maendeleo endelevu. Vile vile, Serikali imetanua wigo wa Sera ya Elimu bila malipo kwa elimu ya Sekondari ambapo mwaka 2020 kilitengwa kiasi cha shilingi za Kitanzania bilioni 312.08 na mwaka 2024 kilitengwa kiasi cha shilingi za Kitanzania bilioni 796.58 ikiwa ni sawa na ongezeko la shilingi bilioni 484.

“Ongezeko hili limeweza kupunguza changamoto za kifedha zinazorudisha nyuma sekta ya elimu na hivyo kuongeza idadi ya wanufaika wa elimu malipo kutoka wanafunzi 14,940,925 wa mwaka 2020 hadi kufikia wanufaika 16,155,282 wa mwaka 2024,” amesema Dkt. Biteko.

Ameongeza “Pamoja na mafanikio haya, Serikali inaendelea na mikakati mbalimbali kwa kushirikiana na wadau wa maendeleo ili kutatua changamoto nyingine kadhaa katika sekta ya elimu kwa maendeleo endelevu.”


Amewahimiza wadau wa kongamano hilo kuifanyia kazi kauli mbiu ya mwaka huu ili kufikia utekelezaji wa matakwa ya kimataifa ya kutenga na kuelekeza asilimia 20 ya bajeti ya nchi katika maendeleo ya sekta ya elimu.

Aidha, amesema Afrika ikiwekeza katika elimu bora itaweza kutatua changamoto ya uhaba wa walimu bora hususan maeneo ya vijijini. Ambapo, hadi kufikia mwaka 2030 Bara hilo linahitaji kuwa na walimu milioni 17 ili kuwa na elimu bora ya  msingi na sekondari na kuwa na mifumo thabiti ya elimu ya kidigitali ambayo itasaidia kukabiliana na changamoto zilizopo nakuendana na mazingira tuliyonayo. 

Ambapo tafiti za Shirika la Ushirikiano wa Kiuchumi na Maendeleo (OECD) mwaka 2025 zinaonesha kwamba, elimu bora, kwa wastani, huchangia asilimia 20 hadi asilimia 30 ya ukuaji wa uchumi wa muda mrefu wa Taifa lolote. Tafiti hizo hizo pia zinaonesha kuwa, mtu mwenye elimu ya juu hupata kipato kwa wastani wa asilimia 50 hadi asilimia 100 zaidi ya mtu asiyekuwa na elimu hiyo ya juu.


Kwa upande wake, Naibu Waziri Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Afrika Mashariki anayeshughulikia masuala ya Afrika Mashariki, Mhe. Dennis Londo amesema suala la kugema raslimali fedha na watu vinaweza kuongeza ubora wa elimu na kupunguza changamoto za sekta ya hiyo kwa kushirikiana na wadau.

Naye, Katibu Mkuu Wizara ya Elimu, Sayansi na Teknolojia Prof. Carolyne Nombo amesema kuwa Kongamano hilo linalenga kuboresha sekta ya elimu nchini na kuwa Wizara yake ina jukumu la kuhakikisha elimu inayotolewa inakuwa katika viwango vya kimataifa. 

“ Kongamano hili limekuja katika wakati muafaka ambapo Serikali inaendelea kuwekeza raslimali fedha, hivyo mkutano huo utasaidia kugema raslimali fedha ili kuleta mabadiliko katika mfumo wa elimu,” amesema Prof. Nombo.


Meneja wa Kanda wa Global Partnership for Education (GPE), Belay Addise amesema kuwa Taasisi hiyo inajivunia ushirikiano wake mzuri uliopo kati yake na Serikali ya Tanzania tangu mwaka 2013. Ambapo kupitia ushirikiano huo Tanzania imepokea takribani dola za Marekani milioni 348 kupitia mashirika mbalimbali ikiwemo UNICEF, UNESCO na Swedish Development Agency (SIDA) kwa ajili ya kutekeleza miradi ya elimu.

Mratibu wa Mtandao wa Elimu Tanzania, Martha Makala ameishukuru Serikali kupitia Wizara ya Elimu Sayansi na Teknolojia pamoja na wadau wa elimu kutoka ndani na nje nchi kwa kuwezesha Kongamani hilo na kuwa uwepo wa watunga sera katika Kongamano hilo utasaidia kufanya mijadala kuwa yenye tija itakayoleta matokeo chanya katika sekta ya elimu.



Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

HATMA YA TAIFA IPO KATIKA USAWA WA KIJINSIA, SIO VIWANDA PEKEE.

Image
Na,Agnes Mambo Tanga,  Mkuu wa Mkoa wa Tanga, Balozi Dk Batilda Burian amesema maendeleo ya taifa hayawezi kupimwa kwa kiwango cha uwekezaji au ujenzi wa viwanda pekee, bali kwa namna serikali na jamii zinavyoweka fursa za usawa wa kijinsia katika ajira, hususan kwa watoto wa kike na wa kiume. Dk Burian ameyasema hayo alipokuwa akifungua maadhimisho ya nne ya Siku ya Kimataifa ya Wanawake katika Sekta ya Bahari yaliyofanyika jijini Tanga jana (Jumapili) Mei 18/2025. Akimnukuu mwanafalsafa maarufu Plato, aliyewahi kusema kuwa "Kilimo cha jamii yoyote ni jinsi inavyowathamini wanawake", Dk Burian alisisitiza kuwa taifa linapaswa kujipangia malengo ya kuhakikisha usawa wa kijinsia unatekelezwa kikamilifu. "Tusiache mwanamke abaki ufukweni bali tunataka aingie ndani ya bahari," alisema kwa msisitizo.. Alieleza kuwa licha ya juhudi zinazofanywa na serikali na wadau mbalimbali, sekta ya bahari bado inatawaliwa na wanaume, huku takwimu zikionyesha kuwa wanawake wanaofanya ...
Read more

MSAKO MKALI KUREJESHA HALI ya USALAMA TANGA, WATUHUMIWA 42 WAKAMATWA

Image
 Na,Agnes Mambo,Tanga. Jeshi la Polisi Mkoani Tanga limewakamata watuhumiwa 42 wanaohusishwa na matukio mbalimbali ya uporaji, umiliki wa dawa za kulevya, pamoja na pikipiki zisizosajiliwa na mafuta yanayodhaniwa kuwa ya magendo. Operesheni hiyo iliyoanza Juni 15, ni juhudi mpya za vyombo vya dola kusafisha jiji dhidi ya ongezeko la vitendo vya kihalifu. Akizungumza na waandishi wa habari ofisini kwake Jumanne, Kamanda wa Polisi Mkoa wa Tanga, Kamishna Msaidizi wa Polisi (ACP) Almachius Muchunguzi, alisema watuhumiwa hao walikamatwa katika operesheni maalum inayoendelea inayolenga maeneo yenye viashiria vya uhalifu jijini. Miongoni mwa waliokamatwa ni watu watano wanaoshukiwa kumvamia na kumpora kwa nguvu Katwibu Siraji, mwalimu wa Shule ya Sekondari Postal. Watuhumiwa hao wanadaiwa kumpiga na kuiba simu ya mkononi ya mwalimu huyo, tukio lililozua taharuki miongoni mwa wananchi na kuongeza shinikizo kwa polisi kuchukua hatua. Kamanda Muchunguzi alikiri kuwepo kwa ongezeko la visa v...
Read more

PJT-MMMAM YAWEZESHA UANZISHWAJI WA VITUO 206 VYA MALEZI YA WATOTO WADOGO

Image
OR-TAMISEMI Serikali kupitia Programu Jumuishi ya Taifa ya Malezi, Makuzi na Maendeleo ya Awali ya Mtoto (PJT-MMMAM) imefanikiwa kuanzisha vituo 206 vya kijamii vya kulelea watoto wadogo mchana na kusajili vituo binafsi 4,178 nchi nzima tangu mwaka 2021. Akizungumza kwa niaba ya Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais – TAMISEMI, Mhe. Mohamed Mchengerwa, Mkuu wa Mkoa wa Mwanza, Mhe. Said Mtanda, amesema vituo hivyo vinahudumia jumla ya watoto 11,675 huku vya binafsi vikihudumia watoto 6,154. Aidha, jumla ya walezi 445 wamepatiwa mafunzo ya malezi na makuzi ili kuhakikisha utoaji bora wa huduma katika vituo hivyo. Mtanda alisisitiza kuwa uwekezaji katika malezi ya awali ni msingi wa kukuza rasilimali watu yenye tija kwa familia na taifa kwa ujumla. Kwa upande wake, Mwakilishi wa Naibu Katibu Mkuu Wizara ya Maendeleo ya Jamii, Bw. Sebastian Kitiku, amesema mkutano wa tathmini wa siku mbili unawaleta pamoja Maafisa Lishe kutoka Tanzania Bara na Zanzibar pamoja na wadau wa maendeleo ili kujadili maf...
Read more